از آرامش رواني تا خلاقيت در زندگي
عزت نفس به عنوان يك وي‍‍ژگي مثبت داراي منافع بسياري است و مي تواند انسان را در مسير رشد و كمال ياري كند و اصولا بدون عزت نفس سلامت زندگي انسان به خطر مي افتد. براي عزت نفس فوايد زيادي ذكر شده كه به طور اختصار به چند مورد آن فهرست وار اشاره مي كنيم.
– پذيرش خود و ديگران
– آرامش بيشتر از آنچه در زندگي مي خواهيم
– مثبت بودن و احساس شادي كردن
– اشتياق به داشتن مسئوليت بيشتر و احساس كنترل بيشتر بر زندگي و داشتن استقلال در زندگي
– توجه بهتر به ديگران و احساس راحتي در موقعيت هاي اجتماعي
– توانايي تبريك گفتن به ديگران به علت موفقيت هايشان بدون هيچ گونه احساس حسادت
– اميد و اشتياق و علاقه بيشتر براي زندگي
– بهبود ظاهر و احساس “سر زندگي”
– احساس متعادل بودن
– اتكا به خود و خلاقيت بيشتر و محدود نشدن به عقايد ديگران.
همانطور كه داشتن عزت نفس براي انسان سودمند است عزت نفس پايين مي تواند روند زندگي را دچار مشكل كند و انسان را از مسير درست منحرف كند. در اينجا به برخي عوارض عزت نفس پائين اشاره مي كنيم.
– اختلال در سلامت رواني؛ عزت نفس پائين مي تواند بر ماهيت روابط با ديگران و سلامت رواني ما نفوذ قوي داشته باشد و آنها را تهديد كند.
– پذيرش خود و ديگران مشكل مي شود؛ در اين مورد “كارل را جرز” روانشناس امريكايي مي گويد: هر چه افراد خود را بيشتر بپذيرند احتمال بيشتري خواهد داشت كه ديگران را نيز بپذيرند، برعكس هر چه نظرشان به خود نامطلوب تر باشد ديگران را نيز كمتر پذيرا خواهند بود.
– ترس از تنها شدن؛ زني كه از عزت نفس پايين برخوردار است مرتب از همسر خود مي پرسد “آيا او را دوست دارد؟” چون از اين ترس دارد كه مبادا همسرش اورا ترك كند و او تنها بماند.
– روي آوردن به خود كاذب؛ كساني كه دچار ضعف عزت نفس مي شوند احساس مي كنند كه بايد همه چيز را تحت كنترل داشته باشند، چون توان واقعي براي اينكار را ندارند، پشت عنوان هاي شغلي و…. پنهان مي شوند و معمولا از خطر كردن و تغيير مي ترسند.
– در زندگي بيش از حد محتاطانه عمل مي كنند؛ افراد داراي عزت نفس پائين از ثبات برخوردار نيستند، ترس عمده آنها خطر كردن است.
تكنييك هاي تقويت عزت نفس
– آماده شدن براي تغيير؛ براي اين كار بايد از فرافكني بپرهيزيم، با كمال ميل به يك روانشناس مراجعه كنيم و به گفته هايش عمل كنيم. صادقانه مشكلاتمان را به مشاور بگوييم، “نه گفتن” را در خود با تمرين بوجود بياوريم. اگر قصد انجام كاري را داريم به هر قيمتي كه شده انجام بدهيم و از شكست قبل از اتفاق نترسيم.
– براي زندگي خود هدف انتخاب كنيم؛ يعني به جاي سر و كار داشتن با تصورات مبهم در زندگي، سعي كنيم به طور واقعي آنچه را كه مي پسنديم روشن كنيم، احساساتمان چه مثبت و منفي درمقابل خواسته ديگران بروز بدهيم. براي رسيدن به هدف، راههايي بينديشيم و به يك راه اكتفا نكنيم، براي رسيدن به هدف عجله نكنيم، اهداف خود را به بلندمدت و كوتاه مدت تقسيم كنيم، در هر مرحله از پيشرفت خود، حتي كوچك را تحسين كنيم.
– عواملي كه ما را از تغيير يافتن باز مي دارد شناسايي كنيم؛ اين عوامل مي تواند احساسات منفي ما باشد. نااميدي ما به تغيير باشد، تلقين ديگران باشد، بي صبري و عجله ما باشد، جدي تصميم نگرفتن براي تغيير باشد.
– به خود پاداش بدهيم؛ تبريك به خود را خودستايي تلقي نكنيم، در هر قدمي كه موفق مي شويم درچيزي كه لذت مي بريم خودمان را ميهمان كنيم. از اينكه به ما بگويند خودخواه يا خودپسند، هراس نداشته باشيم و اين را بدانيم كه عشق به خود با خويشتن پذيري شروع مي شود.
– با منتقد دروني و تفكر منفي روبرو شويم؛ براي اين كار ارزش خود را تعيين كنيم، انتقاد ديگران بيش از حد به خود جدي نگيريم، با خودمان صادق تر باشيم، از برچسب زدن منفي به خود بپرهيزيم، اگر اشتباهي كرديم آنها را تعميم ندهيم، درباره خود با شتاب قضاوت نكنيم. به جاي به كار بردن عبارت “من بايد … يا من بهتر است…” “من مي توانم” به كار ببريم.
آينده را مثبت تجسم كنيم.
تصويرسازي ذهني مي تواند وسيله اي قوي براي كاركردن بر روي خود باشد. براي اين كار به آزادسازي خود از دلبستگي ديگران بينديشيم. اطمينان را در وجود خود تقويت كنيم. خود را به بهترين وجه تصور كنيم، خود را آنگونه تصور كنيم كه واقعا هستيم نه با توقع بالاتر از انتظار.
خود را خوب تعريف كنيم؛ بايد بدانيم كه هيچ انساني كامل مطلق نيست. همه ما نقاط قوت و ضعفي داريم، پس سعي كنيم قوت هاي خود را برجسته ببينيم. ظرفيت خود را براي تاييد ديگران بالا ببريم، دانايي، هوش، متين بودن و وقار خود را بزرگتر ببينيم، به گذشته خود زياد نينديشيم، بلكه براي حال و آينده فكر كنيم. براي اين كار خاطرات شيرين خود را مرور كنيم.
منبع :شفاف
