تعریف خلاقیت

تعریف خلاقیت

تعریف های زیادی برای خلاقیت ارائه شده است و همین امر برگزیدن یک تعریف جامع و شمال را برای خلاقیت سخت می کند . البته خوشبختانه اگر نگاهی گذرا بیندازیم می بینیم که برای تعریف خلاقیت اشتراکات زیادی بین آن ها وجود دارد.

در تعریف خلاقیت می گوییم که خلاقیت چیزی نیست جز ایجاد چیزی ارزشمند یا فعالیتی ارزشمند در جهت کمک به انسان کاری خلاقانه می باشد. البته این کار می تواند از فعالیت های خودآگاه یا ناخودآکاه انسان باشد. در تعریف دیگری از خلاقیت آمده است که خلاقیت عبارت است از مجموعه فرآیند های درک مسئله ها یا کمبود ها ی موجود در داده ها ، ایجاد فرضیه برای حل مسئله و رفع کمبود ها ، ارزیابی فرضیه و بازنگری آن ها و در نهایت انتقال نتایج به دیگران . بیان تعریف خلاقیت واژگان ثابتی ندارد وآن چه که در ابتدا نیز گفتم هنوز هم می گویم. بیت تعاریف اشتراک معنایی وجود دارد و چندان اختلاف فاحشی بین آن ها نیست تا بخواهیم همه آن ها را در اینجا ذکر کنیم و به بررسی آن ها بپردازیم.
5 ویژگی برتر انسان های دارای خلاقیت

مهم ترین ویژگی ای که با آن می توان یک فرد خلاق را تعریف کرد (( پیچیدگی )) است . دو ویژگی افراد خلاق ، تفکر و عمل در کنار هم هست بر خلاف بسیاری از افراد که این دو ویژگی را در کنار هم ندارند . انسان های خلاقی را در دنیای امروز در اطراف مان می توانیم ببینیم از استیو جابزو بیل گتس گرفته تا بزرگان امروز فوتبال جهان مثل لیونل مسی که خلاقیت شان زبان زد خاص و عام هست پس ما می توانیم با بررسی این افراد بسیاری از ویژگی های انسان های خلاق را پیدا کنیم ولی برای نمونه 5 ویژگی برتر انسان های خلاق را برای شما می شماریم :
1 – دارای ویژگی هایی کاملا نتضاد با هم می باشند : برای نمونه یکی از مهم ترین و آشکار ترین ویژگی های افراد خلاق در تعریف خلاقیت این است که هم زمان هم برون گرا و هم درون گرا می باشند به این معنی که هم تمایل دارند در جمع باشند و هم می توانند و دوست دارند ساعات متعددی را با خود خلوت کنند . این وِیژگی افراد خلاق در تعریف خلاقیت بسیار بارز می باشد به طوری که افراد دیگر به سرعت متوجه آن خواهند شد .
2 – محدودیت ها برای آن ها مانعی نخواهد بود : انسان های دارای خلاقیت در محدودیت ها نمی گنجند و همیشه به دنبال راهی برای بر طرف کردن محدودیت ها هستند .
3 – طغیان گر و در عین حال محافظه کار هستند : در حقیقت انسان های سرشار از خلاقیت علاوه بر این که به ارزش ها و سنت ها احترام می گذارند ولی اگر لازم باشد تغییری در زندگی ایجاد کنند آن وقت است که دست به بت شکنی و شورش می زنند .
4 – فوران انرژی در آن ها دیده می شود : گرچه ظاهرا افرادی ساده و متمرکز هستند ولی بسیار پرانرژی هستند و در محیط افراد طراوت ایجاد می کنند به طوری که حتی در سن هفتاد یا هشتاد سالگی نیز انرژی دارند ولی نکته ای که مهم است این است که انسان های دارای خلاقیت به خوبی می توانند انرژی شان را کنترل کنند و بر روی موضوع مورد نظر شان متمرکز کنند .
5 – خلاق و آگاه : افراد خلاق علاوه بر قدرت خلاقیت زیاد دارای اطلاعات عمومی بالا نیز هستند . تحقیقات نشان می دهد که افراد با ضریب هوشی زیر صد و بیست نمی توانند از خود خلاقیت نشان دهند در حالی که افراد با ضریب هوشی بالا تر از صد و بیست نیز الزاما خلاقیت ندارند و در واقع افراد خلاق با اطلاعات زیادی که دارند ایده های زیادی به ذهن شان می رسد و می توانند مسئله را از ابعاد مختلف بررسی کنند .
3 تکنیک برای افزایش خلاقیت

راه هایی برای افزایش خلاقیت وجود دارد که در ادامه به تشریح آن ها می پردازیم . اصلی ترین و بهترین روش برای افزایش قوه خلاقیت از بین بردن عادات مزاحم فکری می باشد . هر مقدار این کار را بیش تر تمرین کنیم ، در افزایش قدرت خلاقیت نتیجه بهتری خواهیم گرفت .
عادات فکری می توانند خلاقیت را زیاد کنند یا مانعش شوند . گفته می شود انسان های بالغ فقط 2 تا 10 درصد استعداد ذاتی خود را استفاده می کنند . بسیاری از انسان ها در مورد پدیده ها ، انسان های دیگر و ایده های خلاقانه جدید و متفاوت ، خیلی زود قضاوت می کنند چرا که از نظر روانی با تغییرات سازگاری ندارند . این عادت های فکری و موانع ، تفکر خلاق و قوه ی خلاقیت را به هم می ریزند . در ادامه 3 تکنیک مهم در افزایش خلاقیت را بررسی می کنیم :
اولین تکنیک افزایش خلاقیت : طوفان فکری
امروزه این تکنیک خلاقیت جزئی از زندگی فرد در غرب به حساب می آید تکنیک یورش فکری به صورت زیر تعریف می شود : (( اجرای یک گرد همایی که در آن گروهی تلاش می کنند راهی برای یک مسئله با انباشتن تمام ایده هایی که در جا به کمک اعضا ارائه می شود بیابند . ))
این به این معنی است که نباید هیچ انتقادی به ایده های مطرح شده وارد نشود و هر آن چه که تعداد ایده ها افزایش یابد بهتر است و سپس کیفیت ایده ها و ترکیب ایده های مختلف بررسی می شود .
دومین تکنیک افزایش خلاقیت : تقلید از طبیعت
یکی از تکنیک هایی که به طور گسترده در ابداعات تاثیر گذار می باشد همین تکنیک خلاقیت است که از آن جمله می توان به هوش مصنوعی و برنامه ریزی های رایانه ای اشاره کرد .
تکنیک سوم افزایش خلاقیت : گروه اسمی
تکنیکی که کمی در صنایع رواج یافته است و انجام این تکنیک خلاقیت به روش زیر صورت می گیرد :
همه ی اعضا دور میزی می نشینند و موضوع به صورت کتبی به هریک از افراد داده می شود سپس هریک ایده های خود را یادداشت می کنند سپس به نوبه هرکس ایده خود را مطرح می کند و افراد دیگر ایده های مطرح شده را امتاز بندی می کنند و در نهایت ایده ای که بیش ترین امتیاز را داشته باشد به عنوان ایده برتر شناخته خواهد شد .
آیا برای خلاقیت دستور العملی وجود دارد ؟

تحقیقات نشان داده اند که با توجه به تعریف خلاقیت وقتی افراد به اندازه کافی هوش جهت انجام کارشان داشته باشند ، گاهی اوقات سن و دانش و نداشتن محدودیت به آنها کمک می کند و گاهی اوقات هم کمک نمی کند. اما راهی وجود دارد که بتوان افراد را تعلیم داد تا دارای خلاقیت بیش تری باشند . در واقع دستورالعمل خلاقیت جذاب است . آن را می توان به هرکس که بخواهد آموزش داد و اگر کسی تمایل داشته باشد ، قابل استفاده است . جک بارزون فیلسوف خلاقیت را این طور می بیند ” اگر خلاقیت تنها یک فرآیند ساده بود ، تا این برهه از زمان عمل کردش به صورت فرمول یا دستور العملی در آمده بود که با استفاده از هوش و روش های خاص می توانستیم هنری بی نظیر و علمی زیاد به وجود آوریم . ”
امیدواریم از مطالب بیان شده در مورد خلاقیت و تعریف خلاقیت استفاده کافی را برده باشید در دیگر مقالات به طور مفصل تری در مورد خلاقیت و ایده های خلاقانه سخن خواهیم گفت .

خلاقیت در زندگی : تجلی تعریف خلاقیت باید در زندگی باشد

برای خلاق بودن در زندگی به گذشته خود نگاه نکنید بلکه هم اکنون می توانید شروع کنید، این اولین قدم است.
افسوس را کنار بگذارید. زندگی در تمام لحظات و ثانیه ها را بیاموزید تعریف خلاقیت را در متن زندگی بیاورید. حتی از کوچکترین لذت ها، لذت فراوان ببرید. این فرصت زندگی است که از خداوند دریافت کرده اید.
یک گام مهم داشتن تصوری سالم از زندگی با خلاقیت است. از گذشته تلف شده عبرت بگیرید و خود را سرزنش نکنید و به آینده درخشان بیندیشید. کار های پرفایده انجام دهید و بدبینی را کنار بگذارید. هدف را فراموش نکنید. تعریف خلاقیت را با هدف مشخص به زندگی با خلاقیت بیاورید. در انجام اهداف به خود ایمان داشته باشید و از هیچ چیز نهراسید. از تلاش مایوس نشوید. اگر موفق نشید باز هم تلاس کنید. شما ذهن خلاقی دارید و بالاخره به هدف می رسید. همان طور که بار ها شنیده اید افراد دارای خلاقیت و آن هایی که در زندگی خود بسیار موفق بوده اند بار ها در کار خلاقانه خود شکست خورده اند. این طبیت کار های خلاقانه است. کار هایی بس دشوار که نیاز به افرادی سرسخ و پر تلاش دارند. توجه کنید اگر کسی هستید که بعد از اجرای تعریف خلاقیت، و نگرفتن نتیجه نا امید می شوید بدانید که اشکال کار شما دقیقا همین جا می باشد. بنابر این خود را اصلاح کنید و سعی کنید تعریف خلاقیت را با تلاش بسیار خود به نتیجه برسید. همیشه این را بدانید که بدون اصرار و پایداری به هیچ جا نخواهید رسید و حتی نفس همین تلاش و تحقیق و تتبع زیاد شما را به طرح های خلاقانه جدید خواهد رساند.

خلاقیت در خانه

یکی از بهترین جلوه گاه ها ی خلاقیت را می توان تعریف خلاقیت در خانه دانست. شما می توانید کار های زیادی را برای ساخت وسایل یا اصلاح آن ها در خانه برای جلوگیری از اتلافات و هدر رفت منابع انجام دهید. البته جلوگیری از اتلاف و هدر رفت منابع تنها یکی از فواید خلاقیت در خانه می باشد. اگر شما جذابیت و زیبایی را چاشنی کار قرار دهید می توانید تاثیر بیشتری را بر خانه و فضای خانه بگذارید. از مهم ترین مسائلی که باید در خانه و محل زندگی رعایت شود، دل پذیر بودن فضای خانه و محل زندگی است.
البته دل پذیر بودن فقط شامل تعریف خلاقیت در خانه و محل خواب و خوراک نمی شود، بلکه محل کار نیز باید به همین صورت دارای خلاقیت باشد. توجه کنید که لازم نیست کار زیادی انجام دهید. خلاقیت وقت و زمان زیادی نیز از شما نخواهد گرفت. پس کمی حوصله به خرج دهید و به امکانات موجود در اختیار خود به نحو احسن برای خلاقیت استفاده کنید. یکی از کار های خلاقانه که هم اکنون در بسیاری از خانه ها رواج دارد و بیاری از دکور ها و آشپزخانه ها را زینت داده است، جعبه نوری است. حتی اگر وسایلی زیبا برای به نمایش گذاشتن نداشته باشید با قرار دادن آن ها روی این جعبه خلاقیت به طور خارق العاده ای خواهید دید که چطور خلاقانه آن وسیله شما جلوه بسیار زیبا تری از قبل پیدا کرده و هر ناظری را به تعریف خلاقیت متوجه می کند. البته امروزه مردم آن قدر تنبل شده اند که به خود زحمت ساخت این وسیله دارای خلاقیت و زیبا اما کارآمد را نمی دهند و آن را از بازار ها به قیمت نه چندان کم خریداری میکنند. امیدوارم شما از آن دسته انسان ها نباشید. برای ساخت این وسیله ی ساده تنها کافیست یک چهار چوب ترجیحا از جنس MDF درست کنید که مهمترین بخش سازه و بدنه ی آن می باشد. حال یک طرف چهار چوب را با قطعه ای چوب مستطیل و طرف دیگر آن را با قطعه مستطیلی از جنس شیشه مات با خلاقیت بپوشانید. یک چراغ که ترجیحا کم مصرف باشد نیز باید درون این وسیله قرار دهید تا وظیفه روشنایی و به اصطلاح امروزی ها نور پردازی را برای شما انجام دهد. البته با توجه به گران بودن چراغ های کم مصرف در این دوران گرانی اگر قصد دارید جعبه ی نوری را بسیار کم روشن کنید یا فقط هنگامی آن را روشن می کنید که برای شما مهمان با خلاقیت آمده باشد بهتر است از همان چراغ های پر مصرف قدیمی (بدون تعریف خلاقیت) استفاده کنید. با توجه به اینکه آن ها ارزان هستند شما می توانید حداقل اینجا کمی صرفه جویی بکنید. فراموش نکنید جعبه نوری حتی اگر خاموش باشد نیز زیباست. حتما در مکان های مختلف نیز این مورد با خلاقیت را دیده اید.
یکی دیگر از کار های خلاقانه که باید همواره مورد توجه همه ما باشد و آن را به خصوص می توانیم در خانه یا حتی محل کار خود استفاده کنیم، استفاده از تابلویی برای نمایش مطالب مختلف از جمله برنامه روزانه، کار های عقب افتاده یا حتی برای وصل کردن عکس های بسیار زیبا بر روی آن و نمایش تعریف خلاقیت است. شاید باور نکنید ولی این مورد خیلی خوب می تواند بسیاری از مشکلات شما را حل کند. پس تنبلی نکنید و هر چه زودتر طرح با خلاقیت را درست کنید. مهم نیست که آن را چگونه می سازید. مهم این است که این تابلو با خلاقیت می تواند بسیاری از مشکلات شما را حل کند. شاید بگویید کجای این کار خلاقانه (تعریف خلاقیت) است؟ این که به ذهن هر انسان کودن و کم عقلی می رسد! بله، باید هم این را بگویید. حال که این را بیان کردید بگذارید یک راز را به شما بگویم.
بسیاری از مردم گمان می کنند افرادی که با تعریف خلاقیت به مقاصد خود رسیدند و ایده های خلاقانه دادند افرادی عجیب با مغز های عجیب هستند که بسیار بهتر از بقیه فکر می کنند و به طور کلی با بقیه انسان هایی که در این کره خاکی زندگی می کنند فرق دارند. این بزرگترین اشتباه افراد و دلیل خلاق نبودن آن ها است. انسان هایی که ذهن خلاقی دارند و روز به روز به ایده های بهتر و دارای خلاقیت می رسند و همواره در حال پیشرفت خلاقیت هستند مغزی متفاوت با بقیه انسان ها ندارند. آن ها به جای سلول های خاکستری سلول های به رنگ دیگر ندارند. آن ها یک چیز دارند که بقیه ندارند: خود باوری و اراده و تلاش و تعریف خلاقیت. اگر به این ها فاکتور برنامه ریزی خلاقیت را هم اضافه کنید نتیجه خارق العاده می شود. شما فکر می کنید فرق رتبه های یک تا هزار کنکور سراسری با رتبه های پنجاه هزار در چیست؟ همین ها که عرض کردم. واقعا هر دوی آن ها تمام مفاهیم درسی را متوجه می شوند اما تلاش بیشتر باعث می شود که یک از آن ها نتیجه بسیار بهتری نسبت به دیگری دریافت کند. بنابراین بید این نکته را همواره در ذهن خود داشته باشید که برای رسیدن به تعریف خلاقیت بر مبنای تعریف خلاقیت باید قدم بردارید تعریف خلاقیت را در ذهن خود مرور کنید تا به ن دست یابید .

زمینه های پرورش خلاقیت

یکی از مهم ترین موضوعاتی که در بین جوانان بسیار فراگیر است این می باشد که چگونه بعضی از افراد به موفقیت دست پیدا می کنند و بسیاری دیگر خیر ؟ این افراد دارای چه فاکتور ها و ویژگی هایی هستند که به این چنین توفیقاتی می رسند ؟ فاکتور های خلاقیت این اشخاص کدام است ؟ آیا صرفا باید خلاقیت را به ارث برد یا راه های دیگری هم برای افزایش خلاقیت وجود دارد ؟ آیا عوامل بیرونی و شرایط آسان یا دشوار زندگی بر آن ها بی تاثیر بوده است؟ آیا تعاریفی که دیگران از خلاقیت برای آن ها بیان کرده اند در موفقیت های آنان تاثیری داشته است ؟ یک سوال اساسی دیگر آن است که در تعریف خلاقیت آن را باید یک خصیصه ی ذاتی دانست یا یک ویژگی اکتسابی محسوب کرد ؟ سوالاتی از این قبیل در مورد خلاقیت بدون شک سوالاتی مهم و اساسی می باشند .
مطمئننا پاسخی که به سوالات مطرح شده در زمینه خلاقیت می دهیم تاثیر بسزایی در زندگی ما خواهد داشت . مثلا در صورتی که رفتار اطرافیان بر خلاقیت تاثیر دارد متوجه می شویم که می توانیم بر خلاقیت فرزند خود تاثیر بگذاریم و این بسیار بر شیوه رفتاری خود با فرزندان تاثیر خواهد گذاشت. یا اگر بفهمیم که شیوه زندگی و عوامل بیرونی بر تعریف خلاقیت ما تاثیر می گذارد می توانیم با تغییر عوامل مختلف چه بیرونی و اطراف و چه درونی و طرز تفکر بر خلاقیت خود تاثیر مثبت بگذاریم.
واقعیت این است که اگر کمی به زندگی افراد موفق و مخترع و با خلاقیت نگاهی افکنیم…
منبع :hoosheparsi