حافظه چیست و مکانیزم فعالیت آن چگونه است ؟

حافظه چیست و مکانیزم فعالیت آن چگونه است ؟
اساس زیستی حافظه انسان
حافظه به گروهی از فرایند های روانی و مغزی اطلاق می شود که با استفاده از آنها ، فرد تجارب و ادراک های مختلف را ذخیره و آنها را یادآوری می کند.

فرایند حافظه سه مرحله دارد که به رمزگردانی ، اندوزش و بازیابی موسومند.
در مرحله اول یعنی رمز گردانی ، اطلاعات فیزیکی به نوعی رمزِ قابل قبول برای حافظه تبدیل می شوند. ( مانند رمزهای دیداری ، شنیداری ، گفتاری و معنایی ) .
اندوزش عبارت است از نگهداری اطلاعات رمزگردانی شده ، و بازیابی ، فرایندی است که به کمک آن ، اطلاعات ، هنگام نیاز از حافظه فرا خوانده می‌شوند.
از سوی دیگر حافظه انسان به دو نوع کوتاه مدت و بلند مدت تقسیم می شود. در برخی منابع ، به نوع سوم حافظه یعنی حافظه حسی نیز اشاره شده است. (Short-Term Memory) – (Long-Term Memory) – (Sensory Memory)
اساس زیستی مراحل حافظه:
در مراحل مختلف حافظه ، ساختار های متعددی در مغز دخالت دارند. تحقیقات نشان می دهد، در جریان خواندن مطالب یا همان مرحله رمزگردانی ، بیشتر نیمکره چپ مغز دخیل است و در جریان فراخوانی و یادآوری اطلاعات ، بیشتر نیمکره راست مغز فعال می‌شود.
همچنین بخشی از مغز که به “هایپوکمپ” موسوم است ، فقط در حافظه بلند مدت نقش دارد اما تاثیری در حافظه کوتاه مدت ندارد. این در حالی است که فرایند های مربوط به حافظه کوتاه مدت در مناطق پیشانی قشر مغز رخ می دهند.
مراحل اصلی حافظه :
بسته به اینکه اندوزش مطالب برای چند ثانیه (یعنی حافظه کوتاه مدت) یا برای مدت طولانی‌تری (یعنی حافظه بلند مدت) مورد نظر باشد، شیوه کار مغز متفاوت است.
بطور کلی مرحله رمز گردانی در حافظه کوتاه مدت به صورت رمز صوتی ، دیداری و یا شنیداری است، اما در حافظه بلند مدت ، اطلاعات به صورت رمز معنایی ذخیره می شوند.
برای مثال اگر حرف “ب” در حافظه کوتاه مدت به صورت رمز صوتی ذخیره شده باشد ، هنگام یادآوری ،ممکن است حرفی که از نظر صوتی به آن نزدیک است یادآوری شود مانند حرف “پ” یا “ف” .
اما در حافظه بلند مدت ، چون رمزگردانی به شکل معنایی صورت می گیرد ، هنگام یادآوری ممکن است داده هم معنای آن بازیابی شود ؛ برای مثال اگر فردی در حافظه بلند مدت خود ، کلمه “آفتاب” را ذخیره کرده باشد ، ممکن است در مرحله بازیابی، کلمه “خورشید” را یادآوری کند.
در مرحله بازیابی اطلاعات نیز تفاوت هایی میان انواع حافظه وجود دارد . برای بازیابی داده های ذخیره شده در حافظه ، مغز باید فرایند جستجو را انجام دهد . این فرایند در حافظه کوتاه مدت بسیار سریع است ، اما در حافظه بلند مدت به عوامل مختلفی از جمله نوع طبقه بندی مطالب در حافظه و مدت زمان سپری شده از اندوزش اطلاعات تا بازیابی آنها ، بستگی دارد.
یکی دیگر از تفاوت های انواع حافظه ، میزان گنجایش آنهاست . بررسی ها نشان می دهد ، گنجایش حافظه کوتاه مدت محدود ، یعنی بین ۵ تا ۹ داده و بطور متوسط ، ۷ داده است ؛ در حالی که گنجایش حافظه بلند مدت ، نامحدود است.
این یافته ها ، دانشمندان را قادر ساخته است ، راه هایی برای تقویت حافظه ، انتقال صحیح داده ها از حافظه کوتاه مدت به بلند مدت ، و چگونگی یادآوری مناسب آنها ارائه کنند.
منبع :pezeshk.us

توسط aram

مدیر مجموعه تجسم خلاق

دیدگاهی بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *