درس زندگي 4
خوشبختي اهميت نمي‌دهد چگونه به آن دست پيدا مي‌کنيد
در کتاب خود با عنوان اصول اخلاقي Nicomachean که در 350 سال قبل از ميلاد مسيح نوشته شده است، فيلسوف يوناني ارسطو ادعا مي‌کند که خوشبختي تنها چيزي است که انسان براي خود مي‌خواهد. انسان در جستجوي ثروت نه به خاطر ثروتمند شدن بلکه براي خوشبخت شدن مي‌گردد. به شکل مشابه، افراد به دنبال شهرت نه به خاطر معروف شدن بلکه چون اعتقاد دارند شهرت براي آن‌ها خوشبختي مي‌آورد، مي‌روند. به باور ارسطو، بالاترين خوبي براي انسان خوشبختي است و به همين دليل ما به دنبال آن مي‌گرديم.
به عنوان يک تجربه و به عنوان يک هدف، از سپيده‌دم تاريخ خوشبختي به شکل گسترده مورد جستجوي انسان بوده و درباره‌ي آن اظهارنظرهاي زيادي شده است. اين منعکس‌کننده‌ي اهميت جهاني است که انسان‌ها بر روي مفهوم خوشبختي قرار داده‌اند و همچنان قرار ميدهند. البته رهبران معنوي، فلاسفه، روان‌پزشکان و اقتصاددانان مفاهيم متفاوتي درباره‌ي ماهيت خوشبختي و چگونگي رسيدن به آن ارائه داده‌اند.
يک چيز مشخص و قطعي است: اگر شما قرار است خوشبخت باشيد و به زيبايي‌هاي جهان اطراف خود توجه کنيد، بايد زندگي‌تان را با عميق‌ترين ارزش‌ها و باورها سازگار کنيد. شما بايد آنچه را که حقيقتاً از زندگي مي‌خواهيد و نه آنچه را که ديگران از شما مي‌خواهند تعقيب کنيد. اين کار ساده‌اي براي انجام دادن به ويژه در جوامع مدرن غربي نيست جايي که ما در معرض اثرات بيروني گوناگون قرار مي‌گيريم.
براي مثال، مست شدن بيش از حد با روياي آنچه که موفقيت قراردادي براي خوشبختي شما انجام مي‌دهد، خيلي آسان است. با اين حال، موفقيت و خوشبختي قراردادي دو چيز کاملاً متفاوت هستند. موفقيت قراردادي- يک خانه‌ي بزرگ، يک خانه‌ي ساحلي، دو يا سه ماشين لوکس و شيک، يک همسر کاملاً جذاب و يک شغل با موقعيت بالا به سختي به هر هدف ديگري به غير از سخت و مشکل کردن زندگي براي بيشتر افراد کمک مي‌کند.
اريک فروم در کتاب خود «فرار از آزادي» اينگونه مي‌نويسد: «انسان مدرن تحت اين توهم زندگي مي‌کند که از آنچه که مي‌خواهد آگاهي دارد در حاليکه او حقيقتاً به دنبال آنچه که مجاز است بخواهد، مي‌رود.» در واقع، در جامعه‌ي مصرف‌کننده‌ي امروز، تبليغات و رسانه‌ها آنچه را که مردم مجازند بخواهند به مردم ديکته مي‌کنند. بسياري از افراد به جاي سوال درباره‌ي آنچه که حقيقتاً آن‌ها را خوشحال مي‌کند اين را برنامه‌ريزي حريصانه مي‌دانند. بالاتر از همه‌ي اين‌ها، تلاش براي سازگاري با اکثريت بسيار آسان‌تر از زير سوال بردن آنچه که اکثريت انجام ميدهند، است.
با اين وجود، پيروي از اکثريت وقتي آن‌ها به دنبال خوشبختي حتي در مکان‌هاي اشتباه مي‌گردند، غيرعقلاني است. بدانيد که خوشبختي اهميت نمي‌دهد چگونه به آن دست پيدا مي‌کنيد. خوشبختي اهميت نمي‌دهد چقدر سخت کار مي‌کنيد. خوشبختي اهميت نمي‌دهد آيا لباس‌هاي طراح لباس را مي‌پوشيد يا اينکه ماشين‌تان چقدر گران‌قيمت است يا چقدر دارايي در اختيار داريد. علاوه بر اين، خوشبختي اهميت نمي‌دهد چقدر زيبا، بااستعداد يا باهوش هستيد.
شايد تا الان شما فکر مي‌کرديد که اين‌ها فرض‌هاي احمقانه‌اي است. در مقابل، شواهد علمي بسياري براي حمايت از اين عبارت‌ها وجود دارد. تحقيقات روان‌پزشکان نشان مي‌دهد که چيزهايي که بيشتر افراد فکر مي‌کنند زندگي‌شان را بهتر مي‌سازد- پول، شهرت، موقعيت، زيبايي يا برتري اجتماعي- به نظر نمي‌رسد که در طولاني مدت اين همه اهميت داشته باشد.
براي مثال، يک مقاله‌ي تحقيقاتي گزارش داده است که جذابيت فيزيکي حداکثر داراي اثر جزئي و کم‌اهميت در راضي بودن افراد از خود در زندگي است. مطالعه‌ي ديگر اينگونه نتيجه‌گيري مي‌کند که افراد ممکن است يک يا دو ماه بعد از بردن يک قرعه‌کشي بزرگ خشنود باشند اما هيچ رابطه‌اي بين پول و خوشبختي مطلق يک سال بعد از آن وجود ندارد. همچنين تحقيقات ديگر نيز نشان داده است که موقعيت اجتماعي، سن، هوش و آموزش داراي هيچ تاثيري بر روي خوشبختي واقعي نيست.
ميزان خوشبختي شما بستگي به اين دارد که آيا مي‌خواهيد خوشبخت باشيد يا نه. خوشبختي تا زماني که به آنچه که براي شما اشتباه است فکر مي‌کنيد و آن را انجام مي‌دهيد، از شما فرار مي‌کند. ماوراي همه‌ي اين‌ها، مطمئن شويد که شما با اين باور که خوشبختي آن چيزي است که ديگران به خوشبختي فکر مي‌کنند، فريب نمي‌خوريد.
شما بايد مطمئن شويد که هرگز به خوشبختي واقعي نخواهيد رسيد اگر منتظر سرنوشت باشيد يا منتظر باشيد ديگران راه خوشبختي را به شما نشان دهند. چه سفيد پوست باشيد و چه سياه پوست، چه زن و چه مرد، چه بي‌سواد و چه کاملاً تحصيلکرده، چه مجرد و چه متاهل، چه قدبلند و چه قدکوتاه يا چه غني و چه فقير، خوشبختي شما را در اين مسئوليت باقي مي‌گذارد که آيا به آن مي‌رسيد يا نه. دالايي لاما به ما مي‌گويد: «خوشبختي چيز آماده‌اي نيست که بودا بتواند به شما بدهد. خوشبختي از اعمال خود شما برمي‌آيد.» اين نصيحت را بپذيريد و به آن جامه‌ي عمل بپوشانيد. اين نصيحت کاملاً براي شما در مسير زندگي‌تان ارزشمند است
درس زندگي 4: خوشبختي اهميت نمي‌دهد چگونه به آن دست پيدا مي‌کنيد
