درس زندگي 58
زندگي خوب بهترين انتقام است
مدت زماني نه چندان قبل، يکي از آشنايان من دربارهي شايعهي زشتي که ظاهراً به او مربوط بود، نگراني زيادي داشت. براي ماهها، او مصمم بود تا شخصي را که چنين شايعهي زشتي را به سر زبانها انداخته بود پيدا کند تا بتواند از آن شخص انتقام سختي بگيرد. ماهها بعد از آنکه اين شايعه به دست فراموشي سپرده شد، او دائماً با ديگران دربارهي آن صحبت ميکرد و آن شايعه را دوباره به ياد آنها ميانداخت. انتقام در او به وسواس تبديل شده بود.
همچون اين آشناي من، بسياري از افراد ظاهراً براي انتقام زندگي ميکنند. متاسفانه کساني که به انتقام گرفتن براي ارتکاب اشتباهات وسواس پيدا کردهاند ديگراني را که قبلاً آنها را آزار دادهاند دعوت ميکنند تا حتي بيشتر آزارشان دهند. بر حسب نوع درگير شدن در يک حادثه، احساسات بد احتمالاً حتي بعد از گرفتن انتقام نيز باقي ميماند.
در مسير عادي زندگي، همهي ما وسوسه ميشويم تا در زمانهايي از ديگران انتقام بگيريم. با اين حال، بهتر است تا از گرفتن انتقام از کسي خيلي هيجان زده نشويم چون نتايج پيشبيني شده بهتر از نتايجي هستند که ظاهر ميشوند. براي مثال، اگر انتقام نيروي اصلي نباشد، بيشتر طلاقها به رويههاي حقوقي طولانيمدت نياز ندارند. نه فقط يک رويهي حقوقي به پول، زمان و انرژي زيادي نياز دارد، بلکه زندگيهاي بسياري از افراد را نيز دچار مشکل و گرفتاري ميکند. نتيجهي نهايي اين است که چه شاکيان و چه متهمان پيروز شوند، هر دو بازندهاند.
صرفنظر از اينکه آن اشتباه يا خطا چقدر بد و ناخوشايند است، چشمپوشي کردن از احتمال انتقام غالباً بهترين مسير براي عمل کردن در مواجهه با چنين موقعيتي است. لو هولتز در اينباره ميگويد: «شما هيچگاه از هيچکس پيشي نخواهيد گرفت تا زماني که سعي کنيد از او انتقام بگيريد.» بهتر آن است تا زمان و انرژي خود را بر روي کار ارزشمندي متمرکز کنيد. جدا از اينکه چه مقدار احساس ميکنيد با شما به شکل ناعادلانهاي رفتار شده است، داشتن يک نگاه مناسب به ارزش انتقام از اهميت برخوردار است. دو عمل اشتباه به ندرت موجب يک عمل درست ميشود. هيچ نتيجهي مثبتي وجود نخواهد داشت- شايد يک نتيجهي منفي وجود داشته باشد.
آنچه شما را در زندگي عقب مياندازد هدر دادن انرژي بر روي کارهايي است که فراموش ميشوند. کنفوسيوس معتقد است: «اشتباه کردن هيچ چيز خاصي نيست، اگر شما دائماً آن را به ياد نياوريد.» هر وقت به تلافي حادثهاي براي ارتکاب اشتباهي از سوي ديگران فکر ميکنيد، حداقل چند روز صبر کنيد. شما ممکن است در نهايت تصميم بگيريد که اين مشکل ارزش انتقام گرفتن را ندارد.
نياز به انتقام زماني از بين خواهد رفت که شما ياد بگيريد چگونه افرادي را که در حق شما بدي کردهاند، ببخشيد. به شکل متناقضي، وقتي از بخشش خودداري ميکنيد، ديگران را زنداني نميکنيد، در واقع خود را زنداني ميکنيد. يک ضربالمثل چيني ميگويد: «اگر به دنبال انتقام هستيد، بهتر است دو قبر بکنيد. يکي براي کسي که از او انتقام ميگيريد و يکي هم براي خود » هر اشباهي که در گذشته در حق شما شده است، امروز زمان بخشش و فراموش کردن آن است. نه فردا و پس فردا. بهتر آن است تا پروندهي آن را همين امروز بسته تلقي کنيم. با اين کار، يک بار بزرگ از دوش شما برداشته خواهد شد.
قطعاً ديگران بدون دليل مشخصي با ما بدرفتاري نميکنند. گهگاه بهتر آن است تا در برابر وسوسهي تبادل يک عمل بد با عمل بد ديگر مقاومت کنيم. بدون شک اين وسوسه هميشه وجود خواهد داشت تا انتقام بگيريم. اگرچه بر اساس انتقام يک صنعت کامل وجود دارد، از جمله کتابهاي گوناگوني که دربارهي انتقام گرفتن يا تسويه حساب از روسا يا عشاق سابق نوشته شده است، ما بايد پوچياي که غالباً از تلاش ما براي لذت بردن از گرفتن انتقام نشات ميگيرد، به ياد داشته باشيم.
اگر اين ضرب المثل مهم فرانسوي را به ياد داشته باشيد، ديگر مجبور نيستيد کينهتوز باشيد: «زندگي خوب بهترين انتقام است.» در واقع، چرا به اهداف زندگي خود نپردازيد تا موفقيتهاي مهم زندگيتان تبديل به انتقام نشوند؟ به همراه موفقيت، روشهاي دقيقتري از انتقام گرفتن وجود دارد. ساشا گويتري در اينباره خاطر نشان ميکند: «وقتي مردي همسر شما را ميدزدد، هيچ انتقام بهتري از اينکه بگذاريد او همسرتان را نگه دارد، وجود ندارد.» اسکار وايلد موثرترين روش را براي برخورد با افراد دردسرساز اينگونه بيان ميکند: «هميشه دشمنان خود را ببخشيد. هيچ چيز ديگري آنها را تا اين اندازه اذيت نميکند.»
همچنين به ياد داشته باشيد که سرنوشت داراي روش انتقام از افراد خطاکار است، اگر نه خيلي زود اما در نهايت در آيندهاي دور افراد خطاکار بهاي انجام کارهاي زشت خود را پرداخت خواهند کرد. افرادي که در حق شما بدي ميکنند در نهايت به آنچه که سزاوار آن هستند، دست پيدا ميکنند. شخص ديگري کار مشابه يا بدتري را نسبت به آنها انجام ميدهد. در بيشتر موقعيتها، هيچ نيازي به انتقام گرفتن وجود ندارد. فقط آرام باشيد و بگذاريد خداوند متعادل عدالت را به شيوهي خود برپا کند.