موسیقی درمانی چیست؟

موسیقی درمانی چیست؟
موسیقی درمانی عبارتست از كاربرد موسیقی برای القاء آرامش، تسریع روند بهبود بیماریها، بهبود عملكرد ذهنی و ایجاد سلامتی. افراد تحت درمان با موسیقی، بوسیله راهنمایی های یك فرد متخصص كه در این زمینه آموزش دیده یا زیرنظر یك موسیقی درمانگر دارای مجوز فعالیت، به موسیقی های خاصی گوش می دهند و یا موزیكهایی را برای خود می سازند. موسیقی درمانی یكی از درمانهای هنری خلاق یا درمانهای بیانگر احساسات (شامل درمانهای هنری، شعر سرایی، درام درمانی و پسیكودرام ) می باشد.

از موسیقی درمانی می توان به تنهایی و یا همراه با درمانهای دیگر استفاده نمود.موسیقی درمانگرها با تمام سطوح سنی از اطفال كم سن و سال گرفته تا افراد مسن كار می كنند. این افراد در مراكز مختلفی همانند مدارس، مطبهای خصوصی، خانه های سالمندان، بیمارستانها و مراكز روانپزشكی مشغول به فعالیتند.
تاریخچه موسیقی درمانی چیست ؟
قدمت درمان با استفاده از موسیقی تقریباً به قدمت تمدن بشری است. فیلسوفهای یونان باستان همانند سرخپوستان آمریكای شمالی عقیده داشتند كه موسیقی قادر به تسریع روند بهبود بیماریهاست. در ایالات متحده آمریكا در طی سالهای جنگ جهانی دوم برای نخستین بار از موسیقی درمانی به عنوان یك درمان رسمی در بیمارستانهای نظامی این كشور استفاده شد تا به سربازانی كه در جریان این جنگ دچار نقص عضو و ناتوانی شده بودند كمك شود.
موسیقی درمانی چگونه اثر می كند؟
اغلب مردم هنگام شنیدن یك موسیقی، نوعی واكنش اتونومیكرا تجربه می نمایند. مثلاً هنگام شنیدن یك موسیقی پر تپش ، احساس پر انرژی بودن می نمایند و هنگام شنیدن یك قطعه آرام و كلاسیك، احساس آرامش و سبكی دارند. موسیقی درمانی ارتباط متعادلی میان موسیقی و خلق و خو برقرار می نماید. مطالعات علمی نیز نشان داده اند كه موسیقی بر عملكردهای فیزیولوژیك نظیر تنفس و ضربان قلب و فشارخون تأثیر دارد. برای مثال همانطور كه میزان هورمون كورتیزول هنگام بروز استرس بالا می رود ، میزان آزادسازی اندورفینها نیز توسط موسیقی افزایش می یابد (اندورفینها هورمونهای طبیعی هستند كه در بدن انسان موجب نشاط و سرخوشی و كاهش درد می گردند).
موسیقی درمانگرها معمولاً از موسیقی برای ایجاد ارتباط استفاده می كنند. بدلیل اینكه موسیقی دارای گوشه ها، ضربه ها و ملودی است، می توان آنرا نوعی زبان دانست و از آن برای برقراری ارتباط استفاده نمود. بنابراین می توان برای بیمارانی كه دارای اختلالات ذهنی و جسمی هستند، از موسیقی درمانی استفاده كرد تا بتوانند احساسات خود را بیان كنند.
موسیقی درمانی قادر است به افراد درون گرا كمك كند تا به شخصیتی برون گرا تبدیل شوند و به بیماران اوتیستیك(درخود مانده) و اسكیزوفرن ( دچارجنون جوانی) هم برای كاهش گوشه گیری كمك می نماید. موسیقی درمانی برای بیماران مبتلا به سكته مغزی و اختلالات نورولوژیك دیگر نیز می تواند موثر واقع گردد. وقتی اینگونه بیماران به موسیقی های ریتمیك گوش می دهند، بطورهمزمان حركات عضلات آنها بیشتر و بهتر می گردد. هر چه این حركات هماهنگ تر و موزون تر شوند، مهارتهای حركتی آنها نیز به نوبه خود بهبود خواهد یافت و اگر موسیقی دارای ریتم آرام و دارای كیفیت آرامش بخش باشد، پاسخ آنها نیز رسیدن به آرامش روحی و جسمی خواهد بود.
موسیقی درمانی قادر است افكار و احساسات و تجارب منفی را از بیماران دور نماید.به عنوان مثال درد ناشی از اعمال جراحی و دندانپزشكی و … با موسیقی درمانی كاهش می یابد.
جلسات موسیقی درمانی به چه شكل برگزار می شود؟
چون موسیقی درمانی برای موارد مختلف قابل استفاده بوده و تعداد زیادی از بیماران را در بر می گیرد، برنامه های درمانی و دوره های آن برای موارد مختلف، با یكدیگر متفاوت است. اگر شما در مورد یك بیماری یا وضعیت خاصی با یك موسیقی درمانگر مشورت نمایید، وی ابتدا در مورد علائم بیماری و نیازهایتان صحبت خواهد نمود و در عین حال میزان سلامت جسمی، عاطفی و اجتماعی شما مانند توانایی های ارتباطی و مهارتهای ذهنی شما را مورد ارزیابی قرار خواهد داد. هم خود فرد و هم درمانگر در انتخاب نوع موسیقی برای درمان موردنظر، با توجه به نیازها و سلیقه فرد، موثر خواهند بود. شما می توانید موسیقی مورد علاقه تان را از موسیقی كلاسیك گرفته تا جاز و … انتخاب نمایید. برای انجام موسیقی درمانی، نیازی به تجربه قبلی یا توانایی موسیقیایی خاص وجود ندارد. گاهی موسیقی درمانی بصورت گروهی انجام می گیرد، بدین ترتیب كه از شما خواسته می شود تا در یك گروه با بیمارانی كه بیماری مشابه شما را دارند، به اجرای موسیقی بپردازید یا بعنوان عضوی از این گروه، به موسیقی گوش داده و آرامش را تجربه كنید.
اگر برای جراحی یا وضع حمل در بیمارستان بستری هستید، موسیقی درمانی می تواند به شكل گوش دادن به موسیقی یا آوازهای دلخواهتان برای كسب آرامش و كاهش درد ناشی از عمل جراحی باشد.
كاربردهای موسیقی درمانی چیست؟
مطالعات و تحقیقات مختلف نشان داده اند كه موسیقی درمانی در پیشبرد آرامش، كاهش اضطراب و استرس و درمان افسردگی موثر است. مطالعه بر روی بیمارانی كه به دلایل مختلف مثل سوختگی، بیماری های قلبی، دیابت و سرطان در بیمارستان بستری بوده اند، نشان داده است كه موسیقی درمانی به بیمارانی كه از اختلالات و مشكلات عاطفی و احساسی رنج می برند، اجازه می دهد تا بتوانند تغییرات مثبت ذهنی و خلقی در خود ایجاد نموده و در عین حال توانایی حل مشكلات را بدست آورند. در عین حال موسیقی درمانی در بیماران بستری در انستیتوی سلامت روانی هم بسیار موثر بوده است.
موسیقی درمانی به عنوان درمان مكمل برای توانبخشی بیماران باعث تقویت سطوح ارتباطی و هماهنگی جسمی شده و در افراد دارای اختلالات نورولوژیك و اختلالات گفتاری كه دچار مشكلات روحی و جسمی نیز هستند، باعث بهبود عملكردهای ذهنی و جسمی می گردد. موسیقی درمانی در مراقبت از نوزادان ،حتی نوزادان نارس موثر و مفید بوده و برای اطفال و نوزادان تحت مراقبتهای پزشكی یا اعمال جراحی نیز بسیار قابل استفاده است. این درمان در اطفالی كه دچار ناتوانایی های یادگیری یا اختلالات گفتاری و شنوایی هستند نیز ممكن است بسیار مفید واقع شود.
موسیقی درمانی می تواند نیاز به دارو درمانی را در حین زایمان كاهش داده و بعنوان عامل مكمل در كنار بیهوشی در جریان اعمال جراحی و دندانپزشكی مورد استفاده قرار گیرد. موسیقی درمانی را جهت كاهش دردهای مزمن هم می توان بكار برد.
موسیقی درمانی می تواند كیفیت زندگی را در افراد مبتلا به بیماریهای بسیار شدید و جدی كه در مراحل نهایی بیماری قرار دارند بهبود بخشیده و موجب بهتر شدن سطح سلامت و بالابردن كیفیت زندگی در آنها شود. از موسیقی درمانی برای تكمیل درمان بیماران مبتلا به ایدز، سكته های مغزی، پاركینسون، سرطان و آلزایمر و سایر انواع فراموشی ها می توان استفاده نمود.
منبع :radiofarhang