نام گياه: گل سرخ
نام‌هاي ديگر: ملکه گل
گل اين گياه شيرين، تلخ و خنک است. گل‌هاي قرمز رنگ نيز گرم‌تر از گل‌هاي سفيد رنگ هستند. پرچم (Hip) گل سرخ، ترش و خنثي است.
حدود 3 هزار سال است که گل سرخ کشت مي‌شود. گل سرخ در کل جهان نماد زيبايي و عشق به حساب مي‌آيد. گل‌هاي سفيد رنگ آن بيشتر نماد عشق مقدس و گل‌هاي قرمز رنگ آن بيشتر نماد عشق شهواني هستند. گل‌هاي صورتي رنگ نيز نمايانگر عشق ساده و شاد و گل‌هاي زرد رنگ نماد دوستي، حسادت و جاه‌طلبي هستند.
نام لاتين گل سرخ (Rose) از کلمه يوناني رودون (Rodon)، به معني «قرمز»، گرفته شده است. به اين گياه گل سرخ سگي نيز مي‌گويند، چون زماني از آن براي درمان گاز گرفتگيِ سگ و هاري به کار مي‌رفت. در طول جنگ جهاني دوم، مردم انگليس از برآمدگي‌هاي گل سرخ به صورت شربتي مهم و حاوي ويتامين ث استفاده مي‌کردند. عبارت ساب روسا، که به معني «زير گل سرخ» است، كنايه از سِرّي بودن موضوع است. در گذشته آن را روي ميز ميهماني مي‌آويختند تا همه صحبت‌هايي که زير آن مطرح مي‌شوند، محرمانه حفظ شوند و کسي آن‌ها را فاش نسازد.
نام رايج گل سرخ (Rose) شامل گونه‌هاي زيادي از جمله روزا کانينا (گل سرخ سگي)، روزا سنتيفوليا (گل سرخ کلمي)، روزاRosa damascena (گل محمدي)، روزا اگلانتريا (نسترن)، روزا گاليکا (گل سرخ قرمز)، روزا روبيرينوا (ماسکوتا رز) و روزا روگوزا (گل سرخ ژاپني) است که بعضي مواقع اين گونه‌ها به جاي يك‌ديگر به کار مي‌روند.
خانواده: گل سرخ
بخش‌هاي مورد استفاده گل سرخ : گل، پرچم (Hip)
ويژگي‌های گل سرخ : ضد باکتري، ضد افسردگي، ضد التهاب، ضدعفوني کننده، ضد تشنج، ضد ويروس، محرك غريزه جنسي، معطر، منقبض كننده، تقويت كننده خون، ضد نفخ، ادرارآور، خلط‌آور، تقويت كننده کليه، ضد يبوست، مغذي، مسکن، تقويت كننده
كاربرد داخلي گل سرخ : فقدان قاعدگي، عصبانيت، اضطراب، زکام، قولنج، افسردگي، اسهال، قاعدگي دردناك، فرسودگي، ادرار مكرر، کلسترول بالا، ورم لوزه‌ها، سرگيجه
نحوه کاربرد داخلي گل سرخ : چاي، تنتور، کپسول، شربت
چاي تهيه شده از اين گياه را نجوشانيد. گل و پرچم (Hip) آن خواص متفاوتي دارند. گل آن ضد باکتري، ضد افسردگي، ضد التهاب، ضدعفوني کننده، ضد تشنج، ضد ويروسي، محرك غريزه جنسي، معطر، منقبض كننده، تقويت كننده خون، ضد نفخ، خلط‌آور، تقويت كننده کليه و مسکن، و پرچم (Hip) آن منقبض كننده، تقويت كننده خون، ادرارآور (در حد متوسط)، تقويت كننده کليه، ضد يبوست، مغذي و تقويت كننده است.
فقط گل‌هاي اين گياه براي درمان قاعدگي نامنظم استفاده مي‌شود. همچنين براي درمان اسهال، فرسودگي و ادرار مکرر بايد فقط از برآمدگي‌هاي آن استفاده کرد.
كاربرد موضعي گل سرخ : کبودي، ورم ملتحمه، چشم درد، کشيدگي عضلات، خشکي پوست، رگ به رگ شدن اعضا
نحوه کاربرد موضعي گل سرخ : براي درمان خشکي و چروکيدگي پوست مي‌توان در تهيه مواد آرايش از آن استفاده کرد، چون باعث نرم شدن و صاف شدن پوست مي‌گردد. مي‌توان با اين گياه حمام کرد. گل‌برگ‌هاي گل سرخ در تهيه اسپري صورت به کار مي‌روند تا خشکي پوست صورت از بين برود. آب گل سرخ در بهبود خشکي پوست، کبودي، رگ به رگ شدن اندام‌ها و کشيدگي عضلات قدرت زيادي دارد. براي بهبود چشم درد و ورم ملتحمه نيز از اين گياه به صورت کمپرس استفاده نماييد. از گل سرخ به خاطر بوي خوش و رنگ آن در تهيه جعبه عطر و همچنين کيسه‌هاي کوچک استفاده مي‌شود. روغن اساسي آن نيز به صورت عطر به کار مي‌رود.
كاربرد گل سرخ در آشپزي: ميوه گل سرخ را مي‌توان به صورت خام خورد يا از آن آب‌نبات تهيه کرد. در تهيه آب‌نبات، کيک، نام، مافين (نوعي شيريني يا کلوچه)، سس و سوپ نيز استفاده مي‌شود. مي‌توانيد از جوانه گل سرخ، ترشي تهيه کنيد. گل‌برگ‌هاي گل سرخ را مي‌توان به صورت خام خورد، البته اول بايد انتهاي سفيد رنگ آن گرفته شود. از آن مي‌توان براي تزيين آب‌نبات و کيک تولد و عروسي استفاده کرد.
گل سرخ را مي‌توان خرد و با کره نرم شده مخلوط کرد. از گل سرخ مربا، بستني و سرکه تهيه مي‌شود. چند گل‌برگ گل سرخ را روي ميوه يا سالاد سبزي بپاشيد. گل‌برگ‌هاي گل سرخ را با پنيرخامه مخلوط کنيد و اين ساندويچ لذيذ را ميل کنيد. شراب گل سرخ در خاورميانه محبوبيت زيادي دارد. برخي آب‌نبات‌ها، مثل شادي ترکي، طعم گل سرخ دارند. آب گل سرخ را در ماست، آب‌ليمو و دسرهاي هندي مي‌ريزند.
طبع گل سرخ : شيرين، تلخ، خنک، ترش، خنثي
ترکيبات شيميايي گل سرخ : گل اين گياه حاوي روغن اساسي (اوگنول، اسيد گرانيک، سيترونلول، گرانيول، نرول) و ترپين‌ها است. ميوه آن نيز حاوي ويتامين ث، بتا کاروتين، تيامين، ريبوفلاوين، ويتامين‌هاي اي و کا، پلي فنول‌ها، تانين‌ها، پکتين و وانيلين است.
نکات لازم هنگام مصرف گل سرخ : از مصرف هر گونه گياهي که مواد شيميايي سمي روي آن پاشيده شده است، اجتناب نماييد. قبل از خوردن برآمدگي‌هاي گل سرخ، پرزهاي تحريک کننده را از آن‌ها جدا کنيد. روغن گل سرخ خالص خيلي گران است. مواظب محصولات مصنوعي و روغن‌هاي قلابي باشيد، چون اثر درماني ندارند.
