اختلال وسواس – جبری چیست ؟
نگرانی ها، تردیدها و باورهای خرافی که معمولاً در زندگی روزمره شایع هستند اگر جنبه افراطی و شدید به خود بگیرند وسواس نامیده می شوند. مثلاً یک فرد در هنگام شست وشوی دست یا بدن یا بازرسی و چک کردن، به صورت خیلی زیاد و شدید دست به این عمل می زند که در مواقع وجود مانع، فرد دچار اضطراب و استرس می شود.
علائمی مانند نفرت یا نگرانی از دفع ترشحات بدن )مانند ادرار، مدفوع، بزاق( ترس از احتمال وقوع اتفاقی وحشتناک )آتش سوزی، مرگ وابستگان(، زهدورزی و عبادت مفرط، اعتقاد به اعداد سور و نحس، مسواک زدن شدید و مفرط، رسیدن به سر و وضع خود به نحو افراطی، مو کندن از بدن و ناخن جویدن هم ممکن است از علائم وسواس باشد. این بیماری در مواردی با افسردگی همراه است.
اختلال وسواس به دو صورت فکری و عملی است و در تمام سنین رخ می دهد اما در سنین جوانی کمی شایع تر است.
وسواس فکری
افکار یا تصاویری هستند که مکرراً رخ می دهند و احساس می شود خارج از کنترل هستند که شخص نمی خواهد این افکار را داشته باشد و آنها را ناراحت کننده، مزاحم و بی معنا تلقی می کند.
شایع ترین نوع وسواس فکری عبارتند از :
– ترس های آلودگی به میکروب ها و چرک
– تردید و شک نسبت به انجام دادن درست یک کار
– افکار مزاحم در خصوص تکرار یا عمل پرخاشگرانه یا جنسی
– تقارن یا دقت بیش از حد در تمامی مسائل
– شک دینی یا اخلاقی مفرط در مسائل مربوطه
علائم
علائم ناهنجاری وسواسی – جبری طیفی از خفیف تا شدید را دربر می گیرد. عده یی ممکن است فقط به فکرهای وسواسی دچار باشند. برخی ممکن است بتوانند افکار وسواسی و رفتارهای جبری خود را برای مدت کوتاهی مهار کنند و بدین وسیله علائم خود را در مدرسه یا محل کار پنهان کنند. اما هنگامی که وضعیت شدیدتر می شود، اختلال وسواسی-جبری آنقدر زندگی فرد را اشغال می کند که دیگر نمی تواند در فعالیت های روزانه عملکرد داشته باشد چون بسیاری از وقت خود را صرف مراسم وسواسی خود می کند. ناهنجاری وسواس – جبری گاهی همراه افسردگی، اختلالات تغذیه یی، ناهنجاری سوء مصرف مواد، یک ناهنجاری شخصیتی، ناهنجاری نقصان توجه یا دیگر ناهنجاری های اضطرابی است. این اختلالات همراه، در ترکیب با تمایل به پنهان کردن مشکل، تشخیص و درمان ناهنجاری را بسیار مشکل می کنند و بدین ترتیب افراد مبتلا به ناهنجاری وسواسی-جبری تا سال ها پس از شروع علائم هیچ درمانی دریافت نمی کنند.
درمان
این ناهنجاری اگر زود تشخیص داده شود، می توان به خوبی با ترکیبی از روان درمانی ) به ویژه رفتاردرمانی( و دارودرمانی معالجه کرد. یک رویکرد ویژه رفتاردرمانی به نام «مواجهه و جلوگیری از پاسخ» تاثیر خود را در درمان بیماران وسواسی-جبری ثابت کرده است. این عمل شامل مواجه کردن عمدی بیمار با فکر یا شیء هراس آور به صورت مستقیم یا از راه تصور خیالی است.
منبع :http://robabnaz.persianblog.ir/
