نام گياه: يوحناي مقدس
نامهاي ديگر: گياه يوحناي مقدس، علف کلامات، علف بزي، علف تيپتون، کهربا، کيان سنگ لئو (نام چيني)
نام هيپريکوم از زبان يوناني گرفته شده است و به معني «فراتر از شبح» است، چون زماني براي دفع ارواح خبيثه به كار ميرفت. نام گونه پرفوراتوم به حفرههاي ريز گياه یوحنای مقدس اشاره دارد که سرشار از روغن هستند. ميگويند به افتخار جنگجويان يوحناي مقدس اورشليم به اين گياه نام يوحناي مقدس دادهاند.
اين جنگجويان از گياه یوحنای مقدس براي درمان جراحتهاي جنگ استفاده ميکردند. به علت اين که هيپريسين موجود در گياه یوحنای مقدس يک نوع ماده به رنگ قرمز روشن توليد ميکند، اين گياه را با خون مرتبط ميدانند و اغلب در 24 ام ژوئن آن را ميچينند. اين روز، روز جشن تعميد دادن يوحنا است (روزي که سرش را بريدند). از گياه یوحنای مقدس براي دوري از شر نيز استفاده ميشود.
در حدود سالهاي 1900 ميلادي، به منطقه شمال غرب اقيانوس آرام نوعي سوسک آوردند تا رشد اين گياه کنترل شود. متأسفانه اثرات اين اقدام امروز به شدت احساس ميشود، چون گياه یوحنای مقدس آن قدر مفيد است که طرفداران زيادي پيدا کرده است. نام رايج گياه يوحناي مقدس شامل گونه هيپريکوم فورموسوم است که بعضي مواقع به جاي هيپريکوم پرفوراتوم به کار ميرود.
بخشهاي مورد استفاده گیاه یوحنای مقدس : بخشي از گياه که روي زمين ميرويد.
ويژگيهای گیاه یوحنای مقدس : دگرگونساز، آرام کننده، ضد باکتري، ضد افسردگي، ضد التهاب، ضد تشنج، ضد ويروس، منقبض كننده، مسهل صفرا، خلطآور، آرامبخش پي، مسکن، شفا دهنده زخم
كاربرد داخلي گیاه یوحنای مقدس : ايدز، اضطراب، سرفه، افسردگي، اسهال، قاعدگي دردناك، خستگي، آنفلوآنزا، نقرس، غم، تبخال، HIV، هيدروسفالوس، بيخوابي، تحريکپذيري، يرقان، يائسگي، درد اعصاب، روماتيسم، زخمهاي دروني، عفونتهاي ويروسي
نحوه کاربرد داخلي گیاه یوحنای مقدس : گياه يوحناي مقدس در حال حاضر براي درمان افسردگي خفيف تا افسردگي معمول به کار ميرود. مطالعات انجام شده نشان ميدهد هيپريسين موجود در اين گياه ممکن است بازدارنده اکسيداز تک آمين باشد، اگرچه اين گياه اثرات ديگري نيز از خود نشان ميدهد. همچنين به نظر ميرسد روي سطح دوپامين و نوراپي نفرين تأثير ميگذارد. مطالعات اوليه حاکي از آن است که اين گياه ممکن است سروتونين (انتقال دهنده عصب) را از فعاليت باز دارد. ممکن است دو هفته زمان ميبرد تا قابليت ضد افسردگي اين گياه به طول کامل ظاهر شوند.
اکنون روي گياه يوحناي مقدس و قابليت آن مبني بر مبارزه با ويروس HIV تحقيقاتي در حال انجام است. استفاده داخلي يا موضعي روغن آن اعصاب آسيب ديده را مداوا ميکند.
كاربرد موضعي گیاه یوحنای مقدس : آرتروز، کمردرد، کبودي، سوختگي، شوک الکتريکي، بواسير، تبخال، هيستري، درد اعصاب، فلج، روماتيسم، سياتيک، آفتابسوختگي، تومور، واريس، جراحت
نحوه کاربرد موضعي گیاه یوحنای مقدس : روغن گياه یوحنای مقدس فقط در صورتي که از گياه تازه گرفته شود، رنگ قرمز زيبايي دارد و در درمان کبودي، سوختگي، جراحتها، کمردرد، واريس، بواسير، آفتابسوختگي، تومور، تبخال و درد اعصاب استفاده ميشود. روغن گياه یوحنای مقدس را براي درمان آرتروز، روماتيسم، سياتيک، درد اعصاب، فلج، شوک الکتريکي و هيستري روي نخاع بماليد.
كاربرد گیاه یوحنای مقدس در آشپزي: برگ جوان گياه یوحنای مقدس را در سالاد ميريزند و در تهيه ليکور نيز به كار ميبرند.
طبع گیاه یوحنای مقدس : تلخ و شيرين، سرد، خشک
ترکيبات شيميايي گیاه یوحنای مقدس : هيپريسين، شبه هيپريسين، هيپرفورينگ، فلاونوئيدها (کورسيتين، کورسيترين، روتين)، روغن اساسي (کاروفيلين، پينين، ليمونين، ميرسين)، کاروتين، ويتامين ث، تانينها، رزين.
نکات لازم هنگام مصرف گیاه یوحنای مقدس : گياه یوحنای مقدس ممکن است باعث حساسيت بيشتر در برابر نور شود. برخي نيز ممکن است در اثر استعمال اين گياه مبتلا به آماس پوست شوند.