نام گياه: گشنيز
دانه اين گياه تند و خنثي است، در حالي که برگ آن خنک است. معادل لاتين گشنيز (Coriander) از کلمه يوناني کوريس، به معني «ساس» گرفته شده است. اين نام به بوي عجيب گشنيز اشاره دارد که هنگام فشردن برگ‌هاي آن به مشام مي‌رسد.
گياه گشنیز جزء ابتدايي‌ترين چاشني‌هاي كشت شده در جهان است. دانه‌هاي آن در مقبره پادشاه تات (Tut) پيدا شد و اين موضوع در اپرس پاپيروس (Epers Papayrus) ذکر شده است. مي‌گويند جعفري يکي از گياهان تلخ در سنت پاسور (Passover) است. در قرون وسطي از گياه گشنیز در تهيه شربت عشق استفاده مي‌شد. در «شب‌هاي عربي» از جعفري به عنوان محرك نيروهاي جنسي ياد شده است.
دانه‌هاي گياه گشنیز با زيره سبز و سرکه مخلوط شده و براي نگه‌داري گوشت مورد استفاده قرار مي‌گيرد. در طول جنگ جهاني دوم، روي دانه‌هاي گشنيز را با شکر مي‌پوشاندند و به عنوان آب‌نبات مي‌فروختند. زماني از واگن‌هاي مخصوص کارناوال‌هاي شادي به بيرون پرت مي‌شدند، ولي بعدها اين کار اسراف کاري قلمداد و به جاي آن از گلوله‌هاي کاغذي کوچک استفاده شد. به همين خاطر براي ناميدن گياه گشنیز از عبارت کاغذ رنگي استفاده شده است.
وقتي دانه‌هاي گشنيز کشت شوند، گياه پختني خيلي خوبي به نام سيلانترو به بار مي‌آورند.
بخش‌هاي مورد استفاده ی گشنیز : دانه. برگ. دانه اين گياه در پخت و پز استفاده مي‌شود.
ويژگي‌های گشنیز : دگرگون‌ساز، ضد باکتري، ضد قارچ، ضد تشنج، اشتهاآور، محرك غريزه جنسي، معطر، ضد نفخ، عرق‌آور، ادرارآور، آرام‌بخش پي، خنك کننده، محرک، تقويت كننده معده
.
كاربرد داخلي گشنیز : باد شکم، قولنج، گرفتگي عضلات، آماس مثانه، اسهال، اسهال خوني، تب، نفخ شکم، کلسترول بالا، سوء هاضمه، سرخک، ميگرن
نحوه کاربرد داخلي گشنیز : چاي، تنتور، کپسول
گشنيز را به گياهان ضد يبوست اضافه مي‌كنند تا اثر قولنج‌آور آن‌ها را از بين ببرند. همچنين براي پايين آوردن کلسترول نيز مفيد است.
كاربرد موضعي گشنیز : ورم ملتحمه، گرفتگي عضلات، درد مفاصل، بد خلقي، درد اعصاب، روماتيسم، برفک، دندان‌درد
نحوه کاربرد موضعي گشنیز : براي درمان گرفتگي عضلات، درد اعصاب و روماتيسم، از آن به عنوان روغن ماساژ يا محلول شستشو استفاده کنيد. براي روماتيسم و مفاصل دردناک همچنين مرهم و کمپرس خوبي است. براي درمان برفک آن را غرغره کنيد. براي درمان دندان‌درد، دهانتان را با آن بشوييد.
شستشوي چشم‌ها با آن باعث بهبود ورم ملتحمه مي‌شود. براي رفع بدخلقي، از روغن اساسي گياه گشنیز به جاي عطر استفاده کنيد. همچنين از روغن گياه مي‌توانيد به جاي صابون، بوگير و خميردندان استفاده کنيد.
كاربرد گشنیز در آشپزي: دانه‌هاي گياه گشنیز را قبل از ساييدن سرخ کنيد تا طعم آن بهتر شود. عبارت «آ لا گرگ» (A La Greque) به غذاهاي ادويه زده شده با گياه گشنیز اشاره دارد. گياه گشنیز همراه با لوبيا و باقالا، غذاهاي تهيه شده از گوشت و همچنين در آشپزي آمريکاي لاتين، هند، اتيوپي و آسيايي به کار مي‌رود. در غذاهاي تهيه شده از سيب و کلوچه از آن استفاده مي‌شود.
در تهيه عرق جو سياه، چارتروز و بنديکتين از جعفري نيز استفاده شده است. برگ‌هاي سيلانترو به عنوان چاشني خام در آشپزي آسيا و شمال آفريقا مورد استفاده قرار مي‌گيرد. ريشه اين گياه را مي‌توان همانند سبزيجات طبخ کرد.
طبع گشنیز : تند، خنثي، خنک
ترکيبات شيميايي گشنیز : روغن اساسي (حاوي بورنئول، کورياندرول، ترپينين، کافور)، تانين‌ها، فلاونوئيدها، کومارين‌ها.
نکات لازم هنگام مصرف گشنیز : مصرف بي‌رويه اين گياه ممكن است اثر تخدير کننده داشته باشد.
