نام گياه: خار شير
نامهاي ديگر گیاه خارشیر : خار بانوي ما، خار مريم، کنگر فرنگي وحشي
خانواده: مينا
علت اطلاق نام خارشير به گياه خارشیر آن است که برگهايش داراي موهاي سفيد رنگ است، به همين خاطر به نظر ميرسد روي آنها شير پاشيدهاند (در افسانهها آمده است اين شير، شير حضرت مريم باکره است).
ديوسکوريدها نوشتهاند ميتوان از دانه خارشير براي درمان مارگزيدگي استفاده کرد. در اروپا، دايهها براي اطمينان از سالم بودن شيرشان دانه گياه خارشیر را مصرف ميكردند.
بخشهاي مورد استفاده گیاه خارشیر : دانه
ويژگيهای گیاه خارشیر : ضد افسردگي، آنتي اكسيدان، تقويت كننده تلخ، مسهل صفرا، تسکين دهنده، تقويت كننده دستگاه گوارش، افزاينده شير، محافظ کبد.
كاربرد داخلي گیاه خارشیر : سوء استفاده از الکل، قرار گرفتن در معرض مواد شيميايي، تهوع ناشي از شيمي درماني، تسمع، افسردگي، سوء استفاده از دارو، بيماري محيطي، هپاتيت، يرقان، پسوريازيس
نحوه کاربرد داخلي گیاه خارشیر : تنتور، کپسول.
دانه خار شير باعث توليد پروتئين در کبد ميشود. دانه گياه خارشیر حتي اثر قارچهاي سمي را، مثل کلاهک مرگ (Death Cap) (آمانيتا فاليودز) يا تتراکلريد کربن (که سلولهاي کبد را تخريب ميکنند و معمولاً منجر به مرگ ميشود)، معکوس ميکند. اگر ظرف کمتر از 48 ساعت بعد از خوردن قارچ سمي يا مسموميت در اثر تتراکلريد کربن دانه خارشير مصرف شوند، تقريباً در 100% موارد باعث نجات مصدوم ميشود. اگر گياه خارشیر به حيواناتي که دچار هپاتکتومي جزئي هستند، خورانده شود، کبد آنها سريعتر به حالت اول برميگردد.
وقتي براي محافظت از کبد از داروهاي مختلف استفاده ميشود، خارشتر نيز مکمل خوبي است.
كاربرد گیاه خارشیر در آشپزي: دانههاي گياه خار شیر را ميتوان در آسيابکن، آسياب کرد و روي حبوبات صبحانه يا سالاد ريخت. ميتوان دانههاي گياه خارشیر را برشته و سپس با کمي نمک صدف (Sea salt) آسياب کرد و از آن گوماشيو (Gomashio) تهيه نمود. ميتوان برگ گياه خار شیر را، پس از كندن خارهاي آن، مانند سبزيجات طبخ نمود. ساقه جوان اين گياه زماني به عنوان سبزيجات کشت ميشد و برتر از کلم به حساب ميآمد. ريشههاي گياه خارشیر را ميتوان جوشاند يا با بخار پخت.
طبع گیاه خارشیر : شيرين، تلخ، خنک
ترکيبات شيميايي گیاه خارشیر : فلاوليگنانها (سيليمارين)، تيرامين، هيستامين، اسيد گاما لينولئيک، روغن اساسي، لعاب، ترکيبات تلخ